Dedesinden miras: Giresun'da son değirmenin çarkları dönüyor

Karadeniz’in bereketli köylerinde bir zamanlar mısır tarlalarının sesiyle yankılanan su değirmenleri, bugün sessizliğe gömülmüş durumda.

Fındık ve çay üretiminin yaygınlaşmasıyla mısır tarımı azalınca, bölge kültürünün önemli bir simgesi olan değirmencilik de yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldı. Eskiden her köyde suyla dönen taşların sesi üretimin ritmini belirlerken, bugün o sesler yalnızca birkaç köyde duyulabiliyor. Giresun’un Keşap ilçesindeki son değirmen ise Karadeniz’in üretim kültürünü yaşatmaya devam ediyor.

Kayınpederinden Kalan Mirası Yaşatıyor

Keşap’ın Karabulduk köyünde bulunan bu son değirmeni, 15 yıldır Ayşe Ceylan işletiyor. Kayınpederinden devraldığı mesleği sürdüren Ceylan, suyun gücüyle dönen çarkları ayakta tutmak için büyük bir emek veriyor. “Keşap’ın Karabulduk köyünde 13 yıldır bu mesleği severek yapıyorum. Kayınpederim rahatsızlanınca değirmencilik bana kaldı. Başlarda zorlandım ama şimdi severek yapıyorum” diyen Ceylan, köylerin göç vermesiyle mısır üretiminin azaldığını, buna rağmen üretime devam ettiklerini belirtiyor. Ceylan, “Biz de kapatırsak ilçede başka değirmen kalmayacak. Eylül ayında başlayan yoğunluğumuz aralık ayına kadar sürüyor” diye konuştu.

Mısır Unu Sofraların Değil, Kültürün de Parçası

Küçükgeriş köyünden gelen Şeniz Yaylamış da mısırını öğütmek için Karabulduk’taki değirmeni tercih edenlerden. “Artık her yerde değirmen bulunmuyor. Bazı değirmenler var ama çalıştıran yok. Mısırlarımızı topladık, sıra bekliyoruz. Mısır unu bizim yemeklerimizin vazgeçilmezi. Hamsi, lahana çorbası, mıhlama hep bununla yapılır” diyen Yaylamış, köy kültürünün bu yönünün de unutulmaya yüz tuttuğunu dile getirdi.

‘Gençler Topraktan Uzaklaştı’

Sefile Ayaz ise üretim alışkanlıklarının değiştiğine dikkat çekti: “Biz mısırla büyüdük ama gençler mısır ekmeğini bile yemiyor. Eskiden mısırın unu soframıza, sapı hayvanımıza giderdi. Şimdi ne üretim kaldı ne hayvancılık. Her yer fındık bahçesi oldu.”

Karadeniz’in son su değirmenlerinden biri olan Keşap’taki bu küçük yapı, yalnızca un öğütmüyor; bölgenin emeğe dayalı yaşam kültürünü de geleceğe taşımak için zamana karşı direniyor.